ÇOMÜ bilim insanları öncülüğünde keşfedilen 9500 yıllık ‘kamusal yapı’ gün yüzüne çıkarıldı

Ergani’de 12 bin yıllık olduğu bilinen, ilk tarımsal faaliyetlerin başladığı yerlerden biri olarak kabul edilen ve neolitik devrin izlerini taşıyan Çayönü Tepesi’nde 2025 yılı kazı çalışmaları devam ediyor. Bu seneki kazı çalışmalarında 9 bin 500 yıl öncesine ait ‘kamusal yapı’ gün yüzüne çıkarıldı.

Yapının Çayönü’nün diğer konut ve barınaklarından farklı olarak toplumsal kullanım amacıyla inşa edildiğini belirten Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Müzecilik ve Kültürel Miras Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi, Kazı Başkanı Doç. Dr. Savaş Sarıaltun, “Yapının yaklaşık 9 bin 500 yıl önce inşa edildiğini ve 150-200 yıl boyunca kullanıldığını öngörüyoruz.

En az 4 defa taban boyasının yenilenmiş olması, yapının dönem dönem yeniden işlevlendirilerek kullanıldığını gösteriyor. Bu yapı, bir ev ya da barınaktan ziyade toplantıların, ortak etkinliklerin veya özel ritüellerin gerçekleştirildiği bir kamusal alan olarak dikkat çekiyor. Çayönü’nde bugüne kadar boyalı taban bulunmamıştı. Bu yönüyle kırmızı tabanlı yapı, mozaikli tabanıyla bilinen ‘terrazzo yapısı’ gibi, Çayönü’nün en önemli simge yapılarından biri olma özelliği taşıyor” dedi.

‘7 BİN 600 - 7 BİN 500’LERDEKİ YAŞAM MODELİNİ ANLAMAMIZ AÇISINDAN SON DERECE DEĞERLİ’

ÇOMÜ’lü bilim insanlarının öncülüğünde yürütülen bu keşfin, Çayönü Tepesi’nin tarihsel önemini bir kez daha ortaya koyduğunu belirten Sarıaltun, “Bu yapı, Çayönü’nün kritik evrelerinden biri olan MÖ 7 bin 600 - 7 bin 500’lerdeki yaşam modelini anlamamız açısından son derece değerli. İnsanların nasıl bir toplumsal düzen kurduğunu, hangi ritüelleri gerçekleştirdiğini ve kamusal alanı nasıl tanımladığını gözler önüne seriyor” diye konuştu. (DHA)