Naim Süleymanoğlu’nun müzeye dönüştürülen evi, Bulgaristan’da törenle açıldı

Millî haltercimiz, dünya ve olimpiyat şampiyonu Naim Süleymanoğlu'nun Bulgaristan'ın Kırcaali iline bağlı Mestanlı ilçesinde büyüdüğü ev, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) iş birliğiyle aslına uygun olarak restore edilip, müzeye çevrildi.

Naim Süleymanoğlu Anı Evi olarak adlandırılan ev, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, TİKA Başkanı Abdullah Eren, CHP Tekirdağ Milletvekil Nurten Yontar, Türk ve Bulgar siyasiler, bürokratlar, Naim Süleymanoğlu'nun ailesi ile çok sayıda kişi katıldı.

'UMUT, CESARET, ÖZGÜRLÜĞÜN SEMBOLÜ'

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, açılış töreninde yaptığı konuşmada, Naim Süleymanoğlu'nun yalnız Türkiye'nin değil, dünya spor tarihinin en büyük efsanelerinden biri olduğunu belirterek, "Kuvveti ve azmiyle 'Cep Herkülü’ unvanını alan Naim Süleymanoğlu gerek sporculuğuyla gerekse karakteriyle milletimizin gönlünde silinmez bir iz bırakmıştır.  Hem Bulgaristan'da hem Türkiye'de kırdığı rekorlarla yalnızca madalya kazanmakla kalmamış; aynı zamanda umut, cesaret ve özgürlüğün sembolü olmuştur.

1986 yılında iltica ederek Türk vatandaşlığına geçen bu büyük sporcu; 9 dünya şampiyonluğu, 6 olimpiyat rekoru ve kırdığı 46 dünya rekoruyla adını tarihin altın sayfalarına yazdırmıştır. 1992 Barcelona Olimpiyatları'nda dünyanın en iyi sporcusu seçilmesi ise onun uluslararası alandaki haklı saygısının en güçlü göstergelerinden biridir. Bugün açılışını yaptığımız Naim Süleymanoğlu Anı Evi, yalnızca bir yapı değil; bir mücadele ruhunun ve bir spor efsanesinin ölümsüzleştiği bir hafıza mekanıdır.

Bu önemli çalışmanın temeli, bakanlığımıza bağlı TİKA tarafından yapılan incelemelerle atıldı. Sonrasında aileyle yapılan görüşmeler, köydeki evden toplanan özgün eşyalar, titizlikle yürütülen projelendirme süreci ve detaylı müze tasarımı gerçekleştirildi. Tek hedefimiz vardı; o da Naim Süleymanoğlu'nun hayatını en doğru ve saygılı biçimde ziyaretçilere aktarabilmekti. Bu açılışla bunu da başarmış olmanın memnuniyetini yaşıyoruz" dedi.

'ÖRNEK OLACAK BİR KAHRAMAN'

Bakan Ersoy, çalışmaların 2023 yılı Eylül ayında başladığını belirterek, "Kapsamlı tadilat çalışmaları; özgün taş dokunun ortaya çıkarılması, ahşap elemanların yenilenmesi, bahçedeki büyük trafo binasının kaldırılması ve çevre düzenlemesiyle bütüncül bir şekilde tamamlanmıştır. Aynı zamanda teşhir-tanzim uygulamalarının üretimi ve montajı titizlikle gerçekleştirilmiş; Türkiye'de hazırlanan tüm müze materyalleri de geçtiğimiz yıl itibarıyla yerleştirilerek proje hayata geçirilmiştir.

Mestanlı merkezinde bulunan bu iki katlı taş ev; Naim Süleymanoğlu'nun Türkiye'ye iltica edene kadar yaşadığı mekandır. Bu tarihi ev, onu hem bir aile ortamı içinde yetişen bir çocuk hem de efsaneye dönüşen bir sporcu olarak tanıma imkanı sunmaktadır. Alt katta, ailesinin köy yaşantısını ve 1970'li yılların Mestanlı yöresel ev düzenini yansıtan etnografik bir tasarım bulunmaktadır. Ailesine ait özgün eşyalar, dönemi yansıtan sedir, kilim, ocak düzeni ve silikon heykeller; ziyaretçilere onun ailesiyle olan bağlarını hissedebilme imkanı vermektedir.

Üst katta ise Naim Süleymanoğlu'nun hem Bulgaristan'da hem Türkiye'deki spor hayatı ayrıntılarıyla aktarılmaktadır. İlkokul çantası, madalyaları, plaketleri, antrenman halteri, efsanevi başarılarını temsil eden belgeler ve madalya replikaları ziyaretçilere sunulmaktadır. Onun kendi anlatımıyla hazırlanan video içerikleri ise bu deneyimi daha da anlamlı kılmaktadır.

Naim Süleymanoğlu, yalnızca bir sporcu değil; cesaretiyle, çalışkanlığıyla ve inancıyla tüm nesillere örnek olacak bir kahramandır. Bugün açılışını yaptığımız bu anı evi, gelecek kuşakların onu tanıması, anlaması ve ilham alması için kurulmuş bir kültür mirasıdır. Bu projeye emek veren herkese, Süleymanoğlu ailesine ve tüm paydaşlara teşekkür ediyorum. Bu anı evinin ziyaret eden her bireye ilham vermesini; Naim Süleymanoğlu'nun azmini, kararlılığını ve insanlık onurunu savunan duruşunu gelecek kuşaklara aktarmasını diliyorum. Merhum Naim Süleymanoğlu'nu da bir kez daha saygı ve rahmetle anıyorum" diye konuştu.

BAK: ORTAYA KOYDUĞU MÜCADELEYLE BÜYÜK BİR EFSANE

Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak da Naim Süleymanoğlu'nun, kazandığı başarıları ve Türkiye'ye iltica sürecini anlattı. Süleymanoğlu'nun totaliter bir rejimin ortaya koyduğu baskılara karşı bir direnişin, bir haykırışın, bir mücadelenin ve bir gücün ortaya konulduğu önemli bir sporcu olduğunu söyleyen Bakan Bak, "Gelişi, duruşu, hareketleri ve spora olan o gücü, ortaya koyduğu tekniği ve kendisinin kilosunun 3 katını kaldıran bir sporcu olarak dünya spor tarihine geçmesi ayrı bir süreç.

Tabii kendisiyle defalarca sohbetimiz de oldu. En son vefat ettiğinde, ben Gençlik ve Spor Bakanı'ydım. 2017'nin 18 Kasım'ı; cenaze törenine katıldık. Mezara konurken de yanındaydık. O zaman da Sayın Cumhurbaşkanımız, onun vefatından önce hastanede ziyaret ederek defalarca sohbet etti. Pek çok sporcuyla olan diyaloğunu, anılarını, herkesin onunla özel bir anısı var. Gerçekten hem söylemleriyle hem yaşamıyla hem de ortaya koyduğu mücadeleyle büyük bir efsane.

Baktığımız zaman da olimpiyatlardan halter konusunda konuşulduğunda, Türkiye'de halter konuşulduğu zaman, halter kaldırışı olduğu zaman, onun tekniği, onun özelliklerinden mutlaka yorum yapan yorumcular mutlaka olur. Dolayısıyla çok büyük bir sporcu. Burada bugün kendisinin doğup büyüdüğü Mestanlı'da böylesine bir anı müzesinin oluşturulması, böyle bir efsanenin gençler tanınması çok çok önemli, çok çok kıymetli” dedi.

‘GERÇEKTEN ÖZEL BİR SPORCU, ÖZEL BİR İNSAN’

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın çok selamlarını ilettiğini söyleyen Bak, "Dünya sporuna büyük katkısı olmuş, Bulgaristan'daki Türklerin mücadelesine katkısı olmuş böylesine önemli bir sporcunun anı müzesinin açılışına, Sayın Kültür ve Turizm Bakanımız da katılmamızı ifade ettiğimizde çok selamlarını söyledi. Gerçekten özel bir sporcu, özel bir insan. Mücadeleyi anlatan, yüreğiyle, dünyayı kaldıran büyük bir sporcu. Saygıyla, rahmetle anıyoruz.

Bu Müzesinin açılışında katkısı olan TİKA'ya Kültür ve Turizm Bakanlığına, Mestanlı Belediyesi'ne tüm katılımcılara, sporcu arkadaşlarına teşekkür ediyorum. Onu hep anacağız. Türk sporu olarak böylesine kıymetli bir sporcunun tecrübelerini, tekniklerini sporcularımıza aktaracağız. İzinden gelen sporcularımız var mutlaka. Tekrar sporun birleştireceği, iyileştirici gücünü hep beraber görüyoruz.

Spor kitleleri etkileyebilen ortak bir dil. Türkiye'yle Bulgaristan arasındaki diyalogların arttırılmasında, ülkeler arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi adına önemli roller oynadı. Büyük bir diplomat, spor diplomasisi bence önemli bir hikaye ve gerçekten de dünya sporuna adını altın harflerle yazdırmış büyük şampiyon, seni seviyoruz, saygıyla sevgiyle anıyoruz. Ruhun şad olsun. Mekanın cennet olsun diyoruz. Türkiye-Bulgaristan dostluğu, kardeşliği daim olsun" diye konuştu.

EREN: DİRENİŞİN SEMBOLÜ

TİKA Başkanı Abdullah Eren de Naim Sülaymanoğlu'nun kimlik mücadelesinin sembolü olduğunu belirterek, "Türkiye'deki insanlarımız 1980'lerin sonunda, 1990'ların başında Bulgaristan'dan Türkiye'ye gelen fedakar, cefakar, çalışkan, Bulgaristan Türklerinin, Bulgaristan muhacirlerinin hikayesini çok yakından tanıdılar.

Ama dünya Bulgaristan Türklerinin ve bu coğrafyada yaşayan Türklerin özgürlük mücadelesini Naim Süleymanoğlu üzerinden tanıdı. Birleşmiş Milletler kürsüsünde ‘özgürlük’ diye o bağırdı ve bugün onun ebediyete intikalinin 8'inci yıl dönümündeyiz. Rabbim tekrardan mekanını cennet eylesin. Bizler burayı sizlerin de talimatlarıyla 2023 senesinde TİKA olarak aldık. Bu evin eski hal bilenler bilir. Naim Süleymanoğlu'nun ailesi ile birlikte çocukluğunu ve gençliğinin bir kısmını geçirdiği, Türkiye'ye gelene kadar kaldığı ev.

Evimizin tekrardan restorasyonu, öncelikle inşası yapıldı. İçinin restorasyonu yapıldı. Müzenin 54 metrekare taban oturumlu, 2 kat bir binadan bahsediyoruz. Binamızın ilk katında, 1970'li yıllarda Mestanlı'da bir Türk evi nasıl olur, onu gösterdik. Köyüne ilişkin bilgiler var. İkinci katta ise Bulgaristan Milli Takımı'nda da genç yaşta oynadığı için Bulgaristan Milli Takımı'nda aldığı başarılar. Kariyerini anlattığımız bir alan var. Ve Son Türk Milli Takımı'nda Naim Süleymanoğlu'nun aldığı başarıları göstermiş olduk.

Tabii baskıcı, rejime karşı bir direniş sembolü olmuştu. Daha sonrasında o üstün kariyeri, Türkiye-Bulgaristan arasındaki dostluğun da aynı zamanda bir nişanesi olmuş oldu. Ben tekrardan Naim Süleymanoğlu'na Allah'tan rahmet diliyorum. Mekanı cennet olsun. 1980'li yıllarda yine Türkan bebeğimizi de buradan analım; burada bu topraklarda Türk kimliğinin ayakta kalması için mücadele eden, hayatını kaybeden herkese de Allah'tan rahmet diliyoruz" dedi.

'İKİ HALK ARASINDA GÜÇLÜ KÖPRÜ OLUŞTURDU'

Açılış töreninde konuşan Türkiye'nin Sofya Büyükelçisi Mehmet Sait Uyanık, "Bugün 18 Kasım, efsane sporcumuzun vefatının 8'inci yıldönümü. Aramızdan ayrılışının seneidevriyesinde Türkiye ve Bulgaristan'dan bu kadar müthiş bir yatırımla açılışının yapılması, Naim'in iki halk arasında ne kadar güçlü bir köprü oluşturduğunun, iki ülke halkları tarafından ne kadar sahiplenildiğinin ve yıllar geçse de her iki ülkede de ne kadar saygı ve minnetle anılmaya devam ettiğinin en somut en güzel göstergesi" dedi.

'KARANLIK SİSTEME KARŞI ÇIKTI'

Kırcaali Belediye Başkanı Erol Mümün de kendileri için bugünün şeref dolu bir gün olduğunu söyledi.

Mümün, "Bugün, bizim istediğiniz 'Cep Herkülü’nün Mestanlı'ya geldiği gün. Naim Süleymanoğlu'nun için çoğu zaman ‘dünyanın en büyük haltercisi’  derlerdi. Naim Süleymanoğlu, dünyaya gelmiş en büyük halterciden öte, dünyada gelmiş geçmiş en büyük sporcudur. Naim Süleymanoğlu, kısa boyuna rağmen büyük kalbiyle, yenilmezliğiyle, 45 yıl tüm dünyanın baş edemediği karanlık sisteme karşı çıktı ve o zaman karanlık sistemin etkileri altında olan Bulgaristan'da, Türklerin tüm sesini dünyaya duyurdu.

O bizim kahramanımız, o 'Cep Herkülü' yıllar boyunca dünya rekorları kırdı, olimpiyat şampiyonu oldu. Yıllar boyunca iki kardeş ülke, iki kardeş millet olan Türkiye ve Bulgaristan'ın gururu oldu, sesi oldu" diye konuştu.

'DÜNYADA BİZİM SESİMİZ OLDUN'

Mestanlı Belediye Başkanı İlknur Kazım da konuşmasında, "Bugün burada, hepimiz ölümünün 8'inci yılında Naim'i, Bulgaristan İstiklal Marşı'yla, Türkiye Cumhuriyeti'nin İstiklal Marşı'yla karşıladık. Ruhun şad olsun, cennet mekanın olsun güzel insan. Hepimize örnek oldun, hepimizin umut ışığı oldun. Omuzlarında sadece halter yükünü kaldırmadın.

Omuzlarımızdan hepimizin umudunu kaldırdın, haklarımızı kaldırdın, özgürlüğümüzü kaldırdın, kimliğimizi kaldırdın. Dünyada bizim sesimiz oldun. Ben ezelden beri hür yaşadım hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış. Hür doğmuş bir insana zincir takmak isteyenlere karşılık verdi, umut sesimiz oldu.

Bulgaristan'daki zulmü bütün dünya medyalarının önünde dile getirdi ve hepimizin özgürlük mücadelesinin bir simgesi oldu. Şu gördüğünüz mavi bloktan Naim Süleymanoğlu'nun annesi yaşıyor. Şurada da ikinci katta bir tane ağabeyimiz bize bakıyor. Oradaki annesi Hatice teyzemizi buradan sesleniyorum; Hatice Teyze ölümünün 8'inci yılında oğlunu Mestanlı'ya getirdik" dedi.

Konuşmaların ardından Naim Süleymanoğlu Anı Evi, kurdele kesilerek açıldı. (DHA)